POMÓWIENIA W KODEKSIE KARNYM

CZYM JEST POMÓWIENIE NA GRUNCIE KODEKSU KARNEGO?

Otóż, pomówienie nazywane inaczej zniesławieniem polega na przypisaniu innej osobie (fizycznej bądź prawnej, jak również grupie osób, czy też instytucji) takiego postępowania lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Czyn też może zostać dokonany zarówno w małym gronie osób (niepublicznie), jak i też za pośrednictwem środków masowego komunikowania, np. za pomocą internetu. Nie ma znaczenia, czy pomówienie miało postać werbalną, czy pisemną.

Co jest istotne, zarzut stawiany pokrzywdzonemu może tyczyć się jego postępowania (np. pomówienie o kontakty seksualne z osobą małoletnią, pomówienie o dokonanie kradzieży) lub też cech osobistych (np. alkoholizm, narkomania). Za pomówienie uznać można nawet zarzut, mający jedynie charakter rzucenia podejrzenia, co w pewien sposób może stygmatyzować ofiarę pomówień.

CO MOŻE GROZIĆ OSOBIE, KTÓRA BEZPRAWNIE CIĘ POMAWIA I SZKALUJE?

Co do zasady pomówienie zagrożone jest karą grzywny albo ograniczenia wolności. Jeśli jednak dokonane zostało za pośrednictwem środków masowego komunikowania (np. na forum internetowym, czy też portalu społecznościowym), zagrożenie karą zostaje uzupełnione o pozbawienie wolności w wymiarze do jednego roku. Dodatkowo, w razie skazania, sąd może orzec nawiązkę pieniężną na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego do kwoty w wysokości 100.000 zł.

Warto pamiętać, że jeśli zarzut, który traktowany jest w kategorii pomówienia okaże się być prawdziwy, jego sprawca nie poniesie odpowiedzialności karnej, jednakże pod warunkiem, że uczynił go niepublicznie. Jeśli bowiem zarzut taki podniesiony zostaje publicznie, sprawca pozostaje usprawiedliwiony tylko wtedy, gdy zarzut dotyczył osoby pełniącej funkcję publiczną lub służył obronie społecznie uzasadnionego interesu. Jednakże nawet wtedy szczególną ochroną otacza się życie prywatne i rodzinne pokrzywdzonego – prawdziwość zarzutu bierze się w takiej sytuacji pod uwagę tylko wtedy, gdy jego podniesienie ma zapobiec niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia człowieka albo demoralizacji małoletniego. W każdym z powyższych przypadków sprawca może zostać pociągnięty do odpowiedzialności z uwagi na formę podniesienia, bądź rozgłoszenia zarzutu.

Co jest istotne, pomówienie oceniane jest przez pryzmat kryteriów obiektywnych, tak więc samo przeświadczenie pokrzywdzonego o zniesławiającym charakterze zachowania sprawcy nie będzie wystarczające, jeśli w świetle oceny społecznej nie sposób będzie go za takie uznać. Należy też pamiętać, że co innego poniży lub narazi na utratę zaufania lekarza, a co innego np. polityka, dlatego też w każdym przypadku sprawę rozpatrywać należy indywidualnie.

Adwokat dr Iwona Zielinko